Op 1 januari 2023 heeft Suriname een belangrijke fiscale hervorming doorgevoerd met de invoering van de Belasting over de Toegevoegde Waarde (BTW). Deze belasting vervangt de voormalige omzetbelasting en is bedoeld om het belastingstelsel te moderniseren en de overheidsinkomsten te stabiliseren. In dit artikel bespreek ik de achtergrond van deze hervorming, de gevoerde discussies en de verwachtingen voor de toekomst.

Achtergrond van de BTW-invoering

De overstap naar een BTW-systeem is ingegeven door de behoefte aan een efficiënter en transparanter belastingstelsel. Het doel is om de belastinggrondslag te verbreden en de informele economie te formaliseren. Door de invoering van de BTW worden ondernemers gestimuleerd zich te registreren en bij te dragen aan de staatsinkomsten, wat kan leiden tot een grotere formele economie en meer inkomsten voor de overheid. 

Discussies en Tariefbepaling

Tijdens de parlementaire behandeling van de BTW-wetgeving ontstonden er intensieve discussies over het te hanteren tarief. Het oorspronkelijke voorstel van 15% stuitte op weerstand van zowel het bedrijfsleven, de vakbeweging als de oppositie, die pleitten voor een lager tarief. Als reactie hierop heeft de regering het tarief verlaagd naar 11,5%.

Critici betoogden dat een tarief boven de 5% de consument zwaar zou belasten. Zij stelden voor te starten met een BTW-tarief van 5% en dit na een evaluatieperiode eventueel aan te passen. Daarnaast waren er zorgen over de capaciteit van de Belastingdienst om de nieuwe belasting effectief te handhaven en over de mogelijke inflatoire effecten op de consumentenprijzen.

Implementatie en Uitdagingen

De implementatie van de BTW ging gepaard met het vervallen van de oude omzetbelastingwet per 1 januari 2023, waardoor ook de daaraan gekoppelde vrijstellingen kwamen te vervallen. 

Dit vereiste aanpassingen van zowel de overheid als het bedrijfsleven. Er bestonden twijfels over de uitvoeringscapaciteit van de Belastingdienst en de effectiviteit van de voorlichtingscampagnes naar zowel consumenten als bedrijven. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, heeft de regering besloten de voorlichting te intensiveren en een extern communicatiebureau in te schakelen.

Vooruitzichten en Conclusie

De invoering van de BTW markeert een significante stap in de hervorming van het Surinaamse belastingstelsel. Hoewel de overgang gepaard ging met uitdagingen en zorgen, biedt het nieuwe systeem kansen voor een transparanter en efficiënter belastingbeleid. Het is essentieel dat de overheid blijft investeren in de capaciteit van de Belastingdienst en dat er voortdurende dialoog is met alle stakeholders om de implementatie te evalueren en waar nodig bij te sturen.